Opis
Tzw. Ziemie Odzyskane zostały włączone do Polski po zakończeniu II wojny światowej. Po zakończeniu działań wojennych rozpoczęto na tym obszarze budowę struktur polskiego wymiaru sprawiedliwości. Książka jest poświęcona dwóm sądom okręgowym, które funkcjonowały w południowej części współczesnego województwa lubuskiego. Autor omawia zagadnienia związane z budową struktur tych sądów w pierwszym okresie po zakończeniu wojny, ich obsadę kadrową, problemy organizacyjne. Główną część pracy stanowi omówienie i analiza 61 spraw o przestępstwa przewidywane przez kodeks karny z 1932 roku rozpoznanych przez oba sądy okręgowe. Autor omawia zachowane w Archiwum Państwowe sprawy o przestępstwa nierządu, przeciwko życiu, przestępstwa przeciwko mieniu, przestępstwa urzędnicze oraz przestępstwa związane ze sprowadzeniem niebezpieczeństwa powszechnego. Omawiając poszczególne grupy spraw, Autor przytacza także orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz poglądy doktryny. Autor przedstawia także dane dotyczące sprawców, takie jak wiek, płeć, zawód oraz dane dotyczące stosowania tymczasowego aresztowania wobec podsądnych w analizowanych sprawach i surowości orzekanych wobec nich kar. Z przeprowadzonej analizy orzecznictwa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze i Sądu Okręgowego w Głogowie z siedzibą w Nowej Soli wynika, że nie odbiegało ono od orzecznictwa karnego innych sądów w Polsce. Zaznaczała się tendencja do rozszerzania kategorii przestępstw urzędniczych i częstego stosowania tymczasowego aresztowania. Już wówczas znacznie surowsze kary orzekano wobec sprawców popełniających przestępstwa przeciwko mieniu państwowemu. Zauważyć jednak trzeba, że oba sądy stosunkowo rzadko odwoływały się do argumentów politycznych w uzasadnieniach wyroków.
Większość sprawców stanowili młodzi mężczyźni przybyli na tzw. Ziemie Odzyskane z różnych obszarów, w tym także dawnych województw wschodnich. Praca bez wątpienia może przyczynić się do zainteresowania tematyką orzecznictwa karnego w latach 1945–1950 i stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad powojennym orzecznictwem sądów okręgowych na innych obszarach kraju.
(Streszczenie)
