Opis
Słowem wyrażone obrazy Bydgoszczy, jakie są przedmiotem opisu w niniejszej książce, pochodzą przede wszystkim z kilku powieści, w których przedstawione wydarzenia (…) dzieją się w tym mieście. Są to w większości utwory autorów związanych z Bydgoszczą, a mianowicie: Klatka – jedyna powieść Kazimierza Kummera, Kamienny bruk Wiesława Rogowskiego, Obóz Wszystkich Świętych Tadeusza Nowakowskiego, Gimnazjalistki z Kujawskiej Janiny Biedowicz, a przede wszystkim autobiograficzny Most Królowej Jadwigi Jerzego Sulimy-Kamińskiego, będący literackim zapisem historii grodu nad Brdą i losów jego mieszkańców, ukazującym w trzech tomach trzy kolejne porozbiorowe okresy: dwudziestolecie międzywojenne (tom I), okupację hitlerowską (tom II) i pierwsze powojenne dziesięciolecie (tom III). (…) Wymienione wyżej teksty prozatorskie uzupełniają cytaty z wierszy trzech poetów (bydgoszczan z urodzenia): Wojciecha Banacha, Wiktora Mazurkiewicza, Wiesława Trzeciakowskiego oraz poetki Stanisławy Delugi.
Zdając sobie sprawę z faktu, iż każdy tekst artystyczny, choćby najbardziej wiernie odtwarzający rzeczywistość, jest tylko fikcją literacką, obraz Bydgoszczy, który chcę przedstawić, nazwałem w pierwszym członie tytułu niniejszej monografii literackim, bowiem jego podstawą, a tym samym przedmiotem analizy, stały się wypowiedzi autorów, narratorów i postaci wskazanych wyżej tekstów prozatorskich oraz podmiotów lirycznych wybranych utworów poetyckich.
Z kolei drugi człon zastosowanego w tytule terminu – językowy – odnosi się do bezpośredniego źródła odtwarzanego obrazu, jakim są wyrazy, wyrażenia i zwroty zastosowane w tych wypowiedziach. Zjawiska leksykalne traktuje się jako podstawowe źródło rekonstrukcji tzw. językowego obrazu świata, uznając cechy słownictwa (znaczenia i łączliwość leksemów) za „najważniejsze dla omawianego zagadnienia”, a słownictwo za „swoisty klasyfikator świata”. (od autora)
